بینی دارای تیغه ای انعطاف پذیر و نازک با ضخامتی میان یک الی دو میلیمتر است، بین دو سوراخ آن قرار گرفته و این دو حفره را از یکدیگر جدا ساخته است و مثل یک ستون و پایه بینی عمل می کند. این تیغه در شرایط نرمال باید درست در وسط بینی قرار داشته باشد، اما در اکثریت افراد دارای کمی انحراف است، که به این انحراف تیغه ، انحراف بینی گفته می شود، در برخی از مواقع رفع این ایراد همراه با جراحی بینی انجام می شود.
انحراف بینی
از نظر ساختمان بینی ، تیغه بینی از دو بخش تشکیل شده است :
قسمت جلوی آن که غضروفی و ارتجاعی بوده که موجب می شود تا بینی امکان مختصر حرکتی به طرفین را داشته باشد و قسمت بالا و پشتی که استخوانی می باشد.
تیغه بینی ، با جدا سازی دو طرف بینی ، باعث می شود تا میکروب و بیماری نتواند براحتی از طرفی به طرف دیگر منتقل شود. از سویی دیگر زمانی که هوا وارد بینی شود و با چرخیدن در فضای بینی ، در عملکرد تنفسی اختلال ایجاد کند ، فضای ورود هوا ، باریک خواهد شد و از بروز مشک جلوگیری می نماید.
اگر تیغه بینی آسیب ببیند، علاوه بر این که فرم ظاهری بینی زیبایی اش را از دست می دهد، افتادگی و اصطلاحاً کوفتگی بینی را نیز به دنبال خواهد داشت.
همچنین بروز برخی سردردها و یا حتی شروع میگرن ، گاهاً ممکن است بر اثر تحریک بخشی از تیغه بینی ایجاد شود.
عوامل بروز انحراف بینی
اولین و مهم ترین عامل بروز این عارضه ژنتیک خانوادگی فرد می باشد، که به دلیل اختلاف نوع جثه پدر و مادر رخ می دهد.
دومین عامل، صدمه و ضربه خوردن بینی است، که ممکن است در کودکی و یا بزرگسالی اتفاق بیفتد.
علائم انحراف بینی
این مشکل نشانه ها و علائم زیر را به دنبال دارد :
- فرد به راحتی نمی تواند از طریق مجاری بینی ، نفس بکشد.
- یکی از سوراخ های بینی ، نسبت به دیگری مسدودتر می شود.
- به علت خشک شدن سطح تیغه بینی ، خونریزی بینی رخ می دهد.
- سینوس ها دچار عفونت شده و ملتهب می گردند.
- حفره های بینی با خشکی مواجه می شوند.
- فرد در حین خواب ، خروپف خواهد کرد.
- فرد در ناحیه پشت گلو ، ترشحاتی خواهد داشت.
- سردرد ، درد در ناحیه داخلی بینی ، خونریزی و عفونت مکرر نیز از دیگر علائم انحراف بيني می باشند.
نحوه تشخیص انحراف بینی
جهت تشخیص این عارضه، پزشک متخصص از طریق حفره های بینی بیمار ؛ محل قرار گیری تیغه بینی ( سپتوم ) و اندازه حفره های بینی را مورد بازبینی قرار می دهد.
پس از آن به اخذ یک شرح حال جامع از بیمار در رابطه با نحوه خواب ، مشکلات تنفسی ، خروپف و اختلالات سینوسی می پردازد تا نسبت به وجود این عارضه اطمینان یابد.
عوارض ناشی از انحراف بینی
اگر این مشکل درمان و جراحی نشود، مضراتی را به دنبال خواهد داشت، از جمله بروز مشکلات تنفسی، انسداد و گرفتگی راه تنفس و در مواردی با تاثیر بر روی دهانه سینوس موجب سینوزیت مزمن و سرماخوردگی های مکرر می شود.
سن مناسب برای انجام جراحی انحراف بینی
به طور کلی این عارضه می تواند ریشه ژنتیکی داشته و مادرزادی باشد یا این که در اثر ضربه و فشار ایجاد شده باشد.
چنانچه منشأ این مشکل به صورت مادرزادی باشد ، بهترین زمان جهت انجام جراحی انحراف بینی بعد از تکامل فرآیند رشد می باشد ؛ لذا باید انجام این جراحی را تا پایان دوران بلوغ به تاخیر انداخت.
حال آن که در صورتی که انحراف تیغه دماغ در افراد بزرگسال عارض شده باشد و وسعت آن نیز شدید بوده و منجر به اختلالات تنفسی شده باشد ؛ حتما باید تحت عمل جراحی قرار گیرد.
تفاوت انحراف بینی با کجی بینی
توجه داشته باشید که میان کجی بینی و انحراف بینی افتراق وجود دارد.
کجی بینی یک اختلال ظاهری است و غالبا در اثر برخورد ضربه و شکستگی ایجاد می شود ، البته در برخی موارد نیز فرد به صورت مادرزادی با این عارضه مواجه خواهد بود.
همانطور که ذکر نمودیم ، کجی بینی نوعی ایراد ظاهری بینی است ؛ از این رو در حوزه جراحی زیبایی بینی قرار دارد.
حال آن که چنانچه تیغه میانی دماغ که اصطلاحا سپتوم نیز نامیده می شود و به مثابه یک ستون عمودی مستقیم در وسط بینی واقع شده است ، از موقعیت اصلی خود به راست یا چپ انحراف یابد ، این عارضه رخ می دهد.
لازم به ذکر است که انحراف تیغه بینی جزو اعمال درمانی محسوب می شود.
